saldırganlık

Köpeklerde Kısırlaştırma ve Davranış Bozuklukları

/ vetterapist / 1 Yorum

Erkek köpeklerde cinsiyet hormonların büyük bir kısmını üreten testislerin operatif yöntemlerle uzaklaştırılması işlemine ‘’orşiektomi’’, dişi köpeklerde üremenin kontrolü şu an popüler olarak yapılan gebelik ve doğum faaliyetlerini sürdüren, ovum, ovaryum, uterus organlarının uzaklaştırılması işlemine ‘’total ovario histerektomi’’ operasyonu denmektedir.

Özellikle erkek köpeklerde, erken dönemde(12 ay öncesi) aşırı hareketlilik, havlama, hırlama, saldırganlık, insanın ya da köpeğin üzerine atlayarak pelvik hareketler yapılması gibi davranışlar ampirik olarak testosteron hormonuna bağlanmaktadır.

Fakat yakın dönem yapılan çalışmalar köpeklerde hareketlilik, havlama, eşya parçalama, saldırganlık, hırlama, pelvik kenetleme davranışlarındaki artış, sıklık ve rahatsız edici düzeyde olmasının nedeni stres, anksiyete ve korku sorunlarıdır.

Stres, anksiyete ve korku sorunlarında, yukarıda bahsedilen davranışlar ve bunlara ek olarak gözüken davranışlar görülmektedir. Özellikle androjen hormonlarının eksikliğinde ya da yetersizliğinde canlılarda özgüven, stres yönetimi, korkunun kontrolü gibi köpeği daha sakin ve kontrollü bir davranış hareketi yapmaya yardımcı olacak özelliklerinde de azalma olması, özellikle bahsedilen orşidektomi ve total ovariohisterektomi operasyonlarının stres bozukluğu, anksiyete bozukluğu ya da korku ilişkili saldırganlıklarda saldırı oranını %30 oranında arttırdığı, strese bağlı pelvik kenetlenme hareketlerini azaltmadığı, anksiyete bozukluklarında görülen havlama ve hırlamayı azaltmadığı ve hatta arttırdığı bildirilmektedir.

Bahsi geçen operasyonların, erkek köpekler arasındaki cinsel yarışmadan(dişiye ulaşma ve çiftleşme) kaynaklı potansiyel kavga davranışlarını oluşmasını engelleyebileceği düşünülmektedir, fakat burada da kaynağa ulaşma konusunda stres ve kaygı kontrolü yapamayan bireylerin kavgaya-saldırı davranışlarına yatkınlığı düşünülürse, erkek köpekler arasındaki kavgayı başlamadan bitirmiş olsa da diğer stres ve kaygı sorunlarında köpeğin saldırgan-kavgacı tavırlarında yukarıda bahsedilen nedenlerle artma sağlaması olasıdır.

Ayrıca aşırı hareketlilik, enerji atamamak, yürüyüş yapmamak gibi nedenler köpeklerde saldırganlığa ya da davranış bozukluklarına sebep olmamaktadır. Cinsel yönelimin tatmin edilmemesi de saldırgan davranışlara, havlamaya, hırlamaya neden olmamaktadır.

Dişi köpeklerde de yukarıda bahsedilen tüm davranışlar görülmektedir, özellikle kısır olup olmamasına bakılmaksızın ya da juvenil(ergenlik) dönemine girmemiş dişilerde de strese bağlı olarak pelvik kenetlenme hareketleri, saldırganlık, havlama, hırlama, aşırı hareketlilik görülmektedir.

Dişilerde de TOVH operasyonları bahsedilen tüm olumsuz etkilere sahiptir.

Bahsedilen nedenler göz önüne alındığında, özellikle sokak köpeklerinin üremenin kontrolü için bahsedilen operasyonlar ülkemizde yapılması akılcıdır, fakat saldırganlığı arttırabileceği ya da azaltmayacağı mutlaka göz önüne alınmalıdır; ev köpeklerinde üremenin kontrolünün sağlanmasının başka yolları da olması nedeniyle bahsi geçen operasyonlar bireyin psikolojik durumu göz önüne alınarak karar verilmeli, anksiyete, korku, stres problemi olma ihtimali olan köpekler doğru bir psikolojik muayeneden geçirilmeden geri dönüşü imkansız bir operasyona bilinçsizce maruz bırakılmamalıdır.

Veteriner Hekim

Gökhan DURUKAN

 

 

Kaynaklar:

-Assessment of serotonin in serum, plasma, and platelets of aggressive dogs, Journal of Veterinary Behavior (2012) 7, 348-352

 

– Analysis of 1040 cases of canine aggression in a referral practice in Spain, Journal of Veterinary Behavior (2007) 2, 158-165

 

– Canine aggression toward family members in Spain: Clinical presentations and related factors, Journal of Veterinary Behavior 12 (2016) 36e41

 

– Effects of surgical and chemical sterilization on the behavior offree-roaming male dogs in Puerto Natales, Chile, Preventive Veterinary Medicine 123 (2016) 106–120

 

– Risk factors associated with stranger-directed aggression in domestic dogs, Applied Animal Behaviour Science 197 (2017) 45–54

Köpeklerde İstenmeyen Davranışları Kendi Başınıza Nasıl Önlersiniz?

/ vetterapist / Yorum yapın

Köpekler doğdukları andan itibaren yaşamlarında insanlardan, diğer köpeklerden ve doğadan her davranışları karşılığında ödül ve ceza almaktadır. Fakat köpekler bu ödül ve cezaların ne kadar anlar?

Danışan ailelerimiz köpeklerine, bize gelene kadar bir çok çözüm yolu denemektedir. Bunun içinde ödüllendirme ve cezalandırmada olmaktadır. Yaptıklarımızın ödül ya da ceza olduğuna nasıl karar veriyoruz, köpek bunu nasıl algılıyor hiç bu açıdan düşündünüz mü sevgili insan?

Örneğin klinikte korkudan ya da stresten beden dili değişip ayaklarınıza yapışan köpeğinizi ‘’sakin ol oğlum’’, havlayan bir köpeğinizi severken ‘’sus kızım’’ diye okşadığınızda, köpeğiniz bu insanca yatıştırma hareketini, köpekçe nasıl algıyor? Köpek bu insanların yatıştırma için kullandığı beden dilini, ailem beni bu yaptığım davranıştan dolayı severek ödüllendiriyor olarak algılandığı modern hayvan davranışları literatüründe bildirilmektedir.

Fark ediceksiniz ki bu davranışlarımızdan ötürü, köpeğimiz bir türlü sakinleşmek bilmez, susmaz, rahatlamaz, aksine gün geçtikçe bu davranışları olumlu pekiştiği için daha da güçlenecek daha da belirgin hale gelecek, daha çok korkacak, daha çok havlayacaktır.

Bu gibi davranışların önüne geçmek için köpeğinizle iletişimi kesmeniz, onu görmezden gelmeniz yani reddetmeniz gerekir, yani köpeğiniz istemediğiniz ya da olumsuz bir davranış yaptığında onunla olumlu ya da olumsuz anlamda tüm iletişiminizi kesmeniz, bu davranışların sevme ya da ilgi ödülünden mahrum kalmasıyla pekiştirilmemesine neden olarak, zamanla azalmasına katkı sağlayacaktır.

Hayanlarınızla ilgili sorunlarınız için bize danışabilirsiniz.

0543 934 1443

Veteriner Hekim & Veteriner Davranış Danışmanı

Gökhan DURUKAN

Saldırgan Köpeklerde Neler Yapılmalı?

/ vetterapist / Yorum yapın

Agresyon, tüm canlılarda yaralama amacı gösteren tüm davranışlar olarak nitelendirilebilir. Köpeklerde saldırganlık yaralayıcı amaç güdüyor olması hasta sahipleri açısından nahoş bir durumdur, saldırıların sonuca ulaşması ya da ulaşmaması arasında hisler açısından çok ciddi fark oluşmamaktadır. Hasta sahibi de köpek de bu durumdan ciddi olarak etkilenmektedir.

Agresyon gösteren köpekleri bu davranışa iten farklı motivasyonlar vardır bunlar korku, agresyon davranışının pekiştirilmesi ile öğrenme, ağrı, sahiplenme, liderlik gibi birbirinden farklı motiflerdir.

Dikkat edilmesi gereken nokta, farklı durumların saldırganlığı oluşturmasıdır, bu farklılıklar tedavini planını ve gidişatı belirleyecek en önemli etkendir. Örneklerle daha güzel anlaşılması için şu şekilde açıklamakta fayda var. Baş ağrısını oluşturan durumun, yorgunluğa, bir kafa travmasına, bir tümöre, bir sinus iltihabına bağlı oluşabileceği bilinmekteyse, yorgunluktan kaynaklı baş ağrısı tedavisi ile kafa travmasına bağlı bir baş ağrısının tedavisi aynı olmayacaktır. Konumuzda da saldırganlığı oluşturan durumların tedavileri birbirinden farklı olmaktadır.

Bunlarla birlikte, öncelikli olarak yapılması gerekenler olarak;

Saldırganlığı oluşturan olayları ve durumları belirleyin.

Köpeğinizi, saldırganlığı tetikleyen durumlardan ve olaylardan uzak tutun.

Uzak tutamıyorsanız, mutlaka kontrollü olarak bu durumlarla karşı karşıya getirin.

Tedavisi tamamlamana kadar mutlaka ağızlık kullanın.

Saldırganlık durumlarında, korkusu arttıracak elektrikli tasma, disk vs kullanmayın.

Saldırganlık durumlarınızda köpeğinize kaba kuvvet ya da yüksek ses uygulamayın.

Köpeğinizin kayışını mutlaka kontrol edilebilir kısalıkta olmasına dikkat edin.

İnsanlara karşı agresyonu varsa, kendi başınıza insanlara alıştırmak ya da onlara arkadaşça yanaştırmak için gıda ya da herhangi bir yol denemeyin.

Ceza, tehdit ve korkutucu eğitim metodlarını saldırganlığa karşı kullanmayın.

Veteriner Hekim Gökhan DURUKAN

Köpekler Neden Saldırır Semineri @İÜ Veteriner Fakültesi

/ vetterapist / Yorum yapın

Sokak Köpeklerinin Davranışları ve Kontrolü Eğitim Semineri kapsamında 2. oturumuzda konu başlığımız ”Köpekler Neden Saldırır”dı.

İÜ Veteriner Fakültesi’nde sunduğumuz seminerde, öğrenci arkadaşlarımızın konuya ilgisine ve Köpek Psikolojisi ve Eğitimi Kulübü Yönetimi’ne ve yeni Kulüp Danışmanı  Dr.Alper Bayrakal’a başarılar diler, teşekkür ederiz.

3. seminerimiz olan  ”Saldırılardan Nasıl Korunuz” da görüşmek dileğiyle.

 

Veteriner Hekim Gökhan DURUKAN