Online Veteriner Psikoloji Görüşmesi

Tüm dünyayı ve yakın zamanda ülkemizi de etkisi alan Corona Virus salgını nedeniyle, hem hayvanlarımızın sağlığını hem de insan sağlığının korumak ve riske atmamak nedeniyle Vetterapist Veteriner Davranış Ekibi olarak yeni bir duyuruya kadar görüşmelerimizi online olarak devam ettirme kararı aldık.

Online görüşmeler, psikolojik tedavilerin içinde her daim var olan bir sistemdir. Tedavilerde bazen ilk seçenek olarak dahi kullanılmaktadır. AVMA(Amerika Veteriner Hekimler Birliği), AVBA(Amerika Veteriner Davranış Birliği) gibi kuruluşlar bazı veteriner davranış tedavisinde online terapilerin geçerliliğin %100 olduğunu hem daha önceden hem de bu süreçte belirtmiştir.

Bilimsel olarak geçerliliği kabul görmüş ve tüm dünyada uygulanan bu sistemi, 20.02.2020 itibariyle biz de faaliyete geçirdiğimizi ve ilk randevuları 23.03.2020 pazartesi günü alacağımızı sizlere duyurmak istedik.

Bu süreçte hayvanlarımızın da bizler gibi rutinleri değişiyor, onları ev ortamında nasıl rahatlatacağınız, davranış sorunlarıyla nasıl başa çıkacağınızı, eğitim ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağını, 4 aylıktan küçük köpeklerin hassas döneminin nasıl olması gerektiği, saldırganlıklar, ayrılık kaygıları, havlama sorunları, idrar bozuklukları vs vs gibi devam eden terapiler ve yeni terapi almak isteyen hem kedi hem de köpek sahipleri için online terapi hakkında hem randevu hem de bilgi almak, bize 0543 934 1443, vetterapistonline@gmail.com ve veteriner psikoloji ön değerlendirme formlarını kullanarak ulaşabilirsiniz.

Sağlıklı günler dileriz.

Gökhan DURUKAN

Veteriner Hekim, Veteriner Davranış Uzmanı

Köpeklerde Kişilik Özellikleri Nelerdir?

Hepinizin merak ettiği bir soru, köpeklerin kişiliği var mı, her köpek aynı mıdır? Köpeklerle yeterli vakit geçirmiş insanlar için cevap tabi ki de ”evet”.

Bilim de köpeklerde kişilik olduğunu söylüyor. Yapılan deneysel çalışmalarda köpeklerin farklı kişilik özellikleri olduğu bildirilmiştir. Bu özelliklere değinmeden önce belirtilmesi gereken önemli bir konu, köpeklerin kişilik özellikleri köpeklere özel olarak düşünülmesi gerektiği, insanlaştırılma(antropomorfizm) ile karıştırılmaması hususuna dikkat edilmesidir. Çünkü insanlar tüm canlıları kendi düşünce ve duyularıyla biçimlendirme konusunda ustadırlar, bir çok canlıya köpeğe de dahil olmak üzere insan özellikleri atfederek onları anlamaya çalışırız, bu da onları yanlış anlamamıza ve onlara yanlış davranmamıza ve böylece karşılıklı çatışma yaşamamıza neden olmaktadır, köpeklerde görülen davranış bozukluklarının önemli bir kısmı bu çatışmalardan doğmaktadır. Bu nedenle köpeklerin kişilikleri düşüncelere, yorumlara ve varsayımlara dayandırılmadan, davranışsal gözlemlere dayandırılmalıdır.

Yapılan bir diğer yanlışluk, bir durumda saldırganlık davranışı gösteren bir köpeğe saldırgan kişilik özelliği atfedilmesi ya da bir uyarandan(insan, kedi, olay, ses vs) korkan köpeğe korkak denmesi doğru olmamaktadır. Köpek farklı durum, olay ve zamanlarda aynı duruma farklı tepkiler verebilir Davranış değiştirme teknikleri ya da diğer tedavi metotları kullanılarak değiştirilebilecek bir davranış, kişilik özelliği değil, davranışsal bir cevaptır. Bu nedenle kişilik özellikleri için, köpeğin değişkenlere bağlı kalmaksızın genel davranışsal cevap stratejileri olarak değerlendirmek gerekmektedir.

Köpeklerle yapılan bazı çalışmalarda köpeklerin kişilik özelliklerini oluşturan bazı özellikler ortaya atılmışıtır. Bunlar, korksuz/meraklı, agresiflik, tepkisel ya da heyecanlı, sosyal, oyuncu, eğitime yatkın, avcılık, kişilik özellikleri olduğu belirtilmiştir.

Buradan görüleceği gibi, bir çok insanın benim köpeğim şımarık, çocuksu, inatçı, laf dinlemez vs gibi antropomorfik kişilik özellikleri atfetmeleri doğru değildir ve köpekle insan arasında çatışmaya neden olması potansiyel bir hatalı yaklaşıma yol açmaktadır.

Kaynak: DURUKAN G. (2018), İnsan-Köpek Etkileşimi: Evcilleştirme, Sosyal Yapı, Biliş ve Davranış Bozuklukları, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

dog_personality

Kedilerde İndoorosis: Ev Yaşamına Bağlı Hastalıklar

 

Kediler 14 bin yıl önce insanlarla yaşama adapte olmak için evcilleştirilmeye başlamışlar. Çoğu bilim insanı tarafından bu evcilleştirme ve evrim hala devam etmektedir.

Çoğu kedi doğal ortamlarında gün içerisinde av yapar, beslenir, dinlenir, uyur, uyanır ve tekrar döngüye başlar.

Evde yaşayan kediler, av yapmadıkları için beslenir, dinlenir, uyur, uyanır, daha az hareket ederler, daha az hareket ettikleri için ve fakat yine de evrimsel olarak beslenme konusunda av yapmıyorum ama yine de besleneceğim gıdalar var neden beslenmeyim diyip gıda alamayacakları duruma tüm canlılardaki yağ depolayarak hazırlandıkları için kilo artışına neden olmaktadır. Bunun çaresi gıdasını kısmak olmamakta, gıdası kısılan kediler stres nedeniyle miyavlama, gerginlik yaşadıkları için aileyi rahatsız edebilmektedir. Ayrıca kedilere öğün şeklinde mama verildiğinde doğal beslenme sayıları azalabileceği için bu da farklı metabolik değişikliklerde yağ depolanması arttırmaktadır. Uzun süre açlık kan glikoz düşüklüğü nedeniyle canlıda yağ depolanmasını arttırır ve kilo artışına sebep olur.

Bu nedenle kediler günde 5-13 arası öğün yaparak doğal yaşamda az yağlı çok daha kaslı bir yapıya bedene sahiptir. Kilo problemini çözmek için kediler öğün kısıtlaması yapılmamalıdır.

Bunun için kedilerimize gıdalarını etkinlikli beslenme oyuncakları ile sunmalıyız. Bunun için Kong Cat Wobbler çok ideal, kedimizin günlük gıda ihtiyacını bu oyuncağın içine doldurarak tüm gün av güdüsünü tatmin edip hahareket ederek beslenmesine hem yavaş yemesine yardımcı olmaktadır.

Bunun haricinde ev içinde çevre zenginleştirilmesi çok önemlidir. Bir kedi için evde olması gereken malzemeler, kedi tuvaleti, su kapları, beslenme kapları – oyuncakları, etkileşimli oyuncaklar, tırmalama tahtası, kedi ağaçları ve kedi için özel alanlar mutlaka bulundurulmalıdır.

Ev kedilerinde hareket azlığı, tuvalet, su, mama kaplarının uygunsuz yerleşimi ile bağlantılı, kilo problemleri ve beslenme davranış bozuklukları, alt idrar yolu hastalıkları, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, saldırganlıklar, tuvalet bozuklukları, ev üyelerine ya da diğer kedi/köpeklere karşı saldırganlık, aşırı vokalizasyon gibi, ev ortamında hem kediyi rahatsız eden hem de aileyi rahatsız eden durumlar ortaya çıkmaktadır.

Veteriner Hekim Gökhan DURUKAN

 

Eğitimli Köpek mutlu köpek midir?

            Bir köpeğin eğitim düzeyi ile mutluluğu arasında maalesef ki hiçbir olumlu bağlantı yoktur. Aksine eğitim ya da davranış konusundaki kulaktan dolma, gerçekten köpek etolojisi(köpek davranış bilimi), köpek psikolojisi ve psikiyatrisi hakkındaki tarihin çöplüğüne karışmış yanlış, gerçeklikten uzak bilgilerle donatılmış kendisini uzman sayan köpek eğitmenleri, köpek dövücüleri(köpeklere fiziksel ceza verdikleri için bu şekilde hitap edeceğim), köpek uzmanları(kendileri böyle diyor), köpek davranış uzmanları(ülkemizde böyle bir akademik ya da mesleki uzmanlık henüz yok), köpek psikologları(tüm dünyada psikologluk türlere özgü olmadığı gibi ülkemizde de böyle bir meslek yok) tarafından bu kişilerin uygulamalarına ve dayatmalarına maruz kalan köpeklerin vaaay halineee!

 

Bu yazım biraz sert olacak, baştan söylemekte yarar varJ

 

Köpek konusunda doğru bilgiye sahip olmadan, ailelerin bilgi eksikliğini, zor durumda olmalarını, acele karar vermek zorunda kalmalarını, arama motorlarından çıkan sonuçların da bu bilgi kirliliğini desteklemesiyle; aileler ve köpekler bu yanlışlığın tam ortasına düşüyor.

 

Aile köpeğini eğittirdiğini, sorun olan davranışlarını çözdüğünü, köpeğin muma döndüğünü sanırken, sorunlar gün geçtikçe soğuk sunulan intikam gibi gün yüzüne çıkıp işin içinden daha da çıkılamaz, daha güçlü, daha şiddetli olarak önlerine seriliyor.

 

Peki neden bu durum böyle?

 

Çünkü, köpeği eğitirken sizin görmediğiniz psikolojik ya da fiziksel şiddet uygulanıyor. Komut alan köpeğin, komut ile davranış arasındaki ‘’o an’’da beden dilini çözümlediğiniz an, köpeğin stresini, korkusunu görebiliyorsunuz. Köpek ya düşünmeden komutu yapıyor ya da yaptıktan sonra doğru mu yanlış mı yaptığı konusunda komut verenin gözlerine itaatkar bir bakış atıyor.

 

Peki köpekleriniz neden düşünmüyor? Siz her istediğinizi yapan duygusuz bir robot mu istiyorsunuz yoksa sizinle yaşayan mutlu bir köpek mi?

 

Köpek, eğitimde başarısızlıklarının sonucu olarak ceza gördüğünde ya da yanlış bir terim olarak kullanılan ‘’correction-düzeltme’’ aldığında, köpek düzeltiliyor mu yoksa bozuluyor mu? Verilen her ceza köpekte strese neden olurken, köpeğin güven seviyesini indirmekte ve bu cezayı veren kişiye karşı da güvensizlik hissi oluşturmaktadır.

 

Hızlı yürüyen köpeğini boynundan caaart diye çeken amca, köpeği masaya çıktı diye ona bağıran teyze, halıya idrarını yaptığı için ona haaayııır diye haykıran ev hanımı, köpeği önünden yürüdüğü için ona şiiiiiit diye bağıran genç arkadaş, köpeğin mamasını koyduktan sonra dakikalarda bekleten ağbii, köpeğinden önce yemek yiyen köpeğini saatlerce aç bırakıp şekerini düşüren beyaz yakalı, köpeğinizin sizinle hiyerarşik bir yarışı falan yok lütfen sakin olun ve şu Cesar’ı izlemeye ara verin.

Köpeğinizle doğru bir iletişim kurmak istiyorsanız, onunla yarışmaktan vazgeçin çünkü o bu yarışa dahil olmak istemiyor, onu bu yarışa zorlamak onda stres yaratıyor, köpeğinizle doğru iletişim kurmak için saçma komutlar ve gösteriler yerine, köpeğinizle nasıl oyun oynanır, köpeğinizin zihnini nasıl geliştirebilirsiniz, köpeğinizin gelişimine nasıl katkı sağlarsınız, köpeğinizin mutluluğu için neler yapmalısınız bunları düşünmelisiniz. Artık Lorenz öldü, Cesar’ın da sürekli ölüm haberleri geliyor. Bunlar bilimsel ölüşlerJ

 

Köpeğinize sürekli yanlış yaptığını göstermek yerine ona alternatif yollar sunun!

 

Köpeğinize sürekli hayır, gitme, yeme, içme, hoplama, zıplama, çiş yapma, çıkma, havlama vs gibi olumsuz komutlar vermekten vazgeçin…Bunları yaptığı için onun karşısında ona patronu gibi bağırıp, sinirli insan beden dili ile iletişime geçmeyin, başta da söylediğim gibi bu onda güvensizlik ve strese neden olur. Doğruyu bulmak için yanlışı değil doğruyu gözünü sokun!!!

 

Eğitim vericem derken ona stres hediye etmeyin. Bunun için de yapmanız gereken ona patronluk değil dostluktur, dostlukta bağırıp, çağırmak yoktur, yanlış yapanın elinden tutulur doğrusu gösterilir ve bu yapılırken dostunuzun mutlu olması için ona kendini iyi hissettirmelisiniz.

 

İnsanlığın en eski dostunuzu birkaç kendini bilmez için üzmeyin.